در مقالات قبلی، اهمیت توجه به بخش تفریحات و سرگرمی در هتل‌ها را مورد بررسی قرار دادم. پس از بررسی نحوه اداره اسپا در هتل‌های ایران لازم دانستم برای دستیابی به کیفیت بالاتر و نزدیک‌شدن به استانداردهای جهانی، نگرش کنونی صنعت هتلداری به مقوله اسپا را مورد بررسی قرار دهم.
به‌طور کلی هر هتل از بخش‌های مجزایی تشکیل شده است که هر کدام از این بخش‌ها به نوعی در جهت پیشبرد اهداف هتل در حرکت هستند. برخی از این بخش‌ها مثل بخش اقامتی هتل مستقیما توسط هتل اداره می‌شود و هرگز برون‌سپاری نمی‌شود. اما در هتل بخش‌هایی مانند فضای تجاری و... به اقتضای سیاست هتل با شرایط خاصی برون‌سپاری می‌شود. معمولا هر هتل برای برون‌سپاری شرایط و سیاست خاص خود را دنبال می‌کند. هر چند برون سپاری و جذب سرمایه‌گذار می‌تواند نقش بسزایی در اداره یک هتل ایفا نماید، اما در صورتی‌که این عمل هوشمندانه صورت نگیرد می‌تواند ضربه‌های جبران‌ناپذیری به برند یک هتل وارد آورد. خوشبختانه حضور مدیران کارآزموده در صنعت هتلداری کشور در برون‌سپاری واحدهای تجاری هتل به‌طور معمول بسیار هوشمندانه انجام می‌شود. برای مثال در هتل‌های پنج‌ستاره معمولا واحدهای تجاری نیز به برندهایی مطابق با سطح هتل واگذار می‌شود. همچنین در ایجاد رستوران‌های مختلف در هتل این نکته کاملا رعایت می‌شود. معمولا در یک هتل پنج‌ستاره با غرفه ساندویچ‌فروشی برخورد نمی‌کنیم و در فروشگاه‌های هتل معمولا فروشگاه خرازی و... به چشم نمی‌خورد. هر چند شاید در برخی موارد درآمد یک ساندویچ‌فروشی متوسط در مرکز شهر چندین برابر یک رستوران لوکس در هتل 5ستاره باشد، اما مطابق با سطح خدمات هتل نیست. متاسفانه تنها بخشی که از این قوانین مهجور مانده، بخش اسپای هتل است. احتمالا به دلیل نوظهور بودن صنعت اسپا در گردشگری و هتلداری هنوز نگاه صحیح و اصولی به این مقوله صورت نگرفته و بخش اسپا تنها به‌عنوان یک واحد درآمدی در مقایسه با واحدهای تجاری قرار می‌گیرد، در حالی‌که در تمام دنیا بخش اسپای هتل جزیی از هویت هتل به حساب می‌آید. متاسفانه به جرات می‌توان گفت تا به امروز کمتر هتلی در ایران، در ایجاد فضای اسپا و ارایه خدمات به مشتری به حداقل استانداردها دست یافته است. در اکثر هتل‌ها، یک یا چند اتاق ماساژ کوچک و غیراستاندارد آن هم در فضایی غیرمرتبط مثل مجموعه ورزشی و... به نام اسپا نامگذاری شده است و بدون هیچ شیوه نامه و استاندارد مشخصی توسط عده‌ای اداره می‌شود که به طور عمده این افراد تنها به امر ماساژ آن هم به صورت عمومی اشراف دارند. این فضاها و نحوه اداره آن تنها می‌تواند در مهمان‌پذیرها و هتل‌های 2 و 3 ستاره جذاب باشد ولی برای هتل‌های 4 و 5 ستاره به هیچ‌وجه قابل قبول نیست.
نکته دیگری که در ایجاد اسپای هتل به شدت ضعیف به نظر می‌رسد این است که بخش اسپا در هتل‌های ایران به‌عنوان گزینه‌ای غیراجباری تلقی شده و در صورت تمایل به ایجاد این فضا، اولویت با ورود سرمایه به این بخش در نظر گرفته می‌شود. این موضوع راه را برای ورود سرمایه‌گذاران غیرمتخصص به این بخش باز کرده است، در حالی که در صنعت هتلداری دنیا آنچنان نقش اسپا پررنگ و برجسته است که برخی از هتل‌های مطرح به نام اسپای آن مطرح می‌شوند. نمونه بارز آن را در هتل‌های زنجیره‌ای حیات می‌بینیم که اسپاهای حیات جزء مطرح‌ترین اسپاهای دنیا هستند. هستند افرادی که هرگز در هتل‌های حیات اقامت نداشته‌اند اما به خوبی اسپاهای حیات را می‌شناسند.
ظاهرا تا زمانی که نگرش اولیه به مقوله اسپای هتل اصلاح نشود، نمی‌توان انتظار داشت تغییری در کیفیت این بخش و پر شدن این شکاف عمیق بین استانداردهای ما و استانداردهای دنیا ایجاد شود. نگاه فعلی هتلداران به این بخش را می‌توان در مقایسه با بخش اقامتی و لابی هتل به این صورت دید که هتلدار انتظار داشته باشد سرمایه‌گذاری وارد شود و ساخت لابی هتل را به عهده گرفته و از آن بهره‌برداری کند و یا چند اتاق از اتاق‌های هتل به سرمایه‌گذار واگذار شده و اداره آن بخش به کلی از هتل منفک شود.
به‌طور خلاصه به مواردی که می‌تواند برای اصلاح کیفی این بخش در هتل حایز اهمیت باشد اشاره می‌شود:
1- اسپا بخشی از هویت هتل است، بنابراین باید مطابق با درجه هتل و در جهت بهبود کیفیت خدمات هتل طراحی شود.
2- در بخش اسپا، اولویت با حضور تیم علمی مسلط به این مقوله است نه ورود سرمایه‌گذار
3- اسپا یکی از واحدهای پراهمیت برای معرفی هتل به حساب می‌آید.
4- اسپا در هتل‌های 4 و 5ستاره جزء لاینفک هتل است نه گزینه‌ای انتخابی.
5- نخستین انتظار از بخش اسپا حفظ شأن هتل است و درآمدزایی گزینة بعدی است.
