چند سالی هست که به خاطر شرایط تازه در جامعه ایران و بهویژه شرایط خاص اقتصادی، جویندگان کار، خوداشتغالی را برگزیدهاند و به کمک شبکههای اجتماعی و فضای رایگانی که این رسانهها در اختیار گذاشتهاند، کسبوکار خود را رونق میدهند. از هنرمندان بهنام گرفته تا کسانی که در خانه خود انواع شیرینی یا غذا را تولید میکنند و آن را در ویترین اینستاگرام یا سایر شبکههای اجتماعی میگذارند، همه و همه در پی کسب درآمد و عرضه هنر و دسترنج خود هستند.
از سالها پیش و حتی قبل از پیدایش این شبکههای اجتماعی، همه ما در دور و اطرافمان کسانی را میشناختیم که به صورت تجربی و بعدها با مراجعه به کلاسها، فن کوتاهی مو یا زیبایی صورت را فرا میگرفتند و در منزل خودشان، به ارایه خدمات زیبایی میپرداختند و برخی حتی مشتریان پروپاقرصی نیز داشتند. اما در چند سال گذشته، ماساژ نیز به جرگه مباحث خوداشتغالی یا برای کار در مراکز اسپا، ماساژ و سالنهای زیبایی، خودنمایی کرده است.
تا این جای کار مشکلی نیست. مشکل از آنجایی آغاز میشود که در بسیاری از موارد مشخص نیست که ماسورها در کجا و چگونه آموزش دیدهاند و دوم اینکه در چه مکانها و چه شرایطی به ارایه خدمات میپردازند. این دیگر فروش شیرینی نیست که کمی شیرین یا غذا نیست که کمی شور شده باشد. بحث سلامت مردم و امنیت روانی، جسمی و جنسی آنهاست. کافی است که به فضاهای مجازی و بهویژه اینستاگرام سر بزنید و کلمه ماساژ را جستجو کنید. نتیجه شگفتآور است. گویی در مملکت دیگری زندگی میکنیم. بسیاری از ماسورها که مشخص نیست در کجا و تا چه اندازه دوره دیدهاند، به ارایه خدمات میپردازند، آن هم چه خدماتی!
از بحث شرعی و قوانین جاری کشور که بگذریم، موضوع سلامت مردم و بهره بردن از فواید ماساژ دیگر در میان نیست و اصولا دیگر صحبتی از ماساژ نیست. ماساژ بهانهای برای ورود به موضوعاتی دیگر است که شاید بیان آن کمی در کلام اول دشوار باشد اما در لوای ماساژ میتوان مباحث اصلی را مطرح کرد! از قرار معلوم هیچ نظارتی بر چنین صفحاتی انجام نمیشود که اگر میشد، شاهد چنین وضعیتی نبودیم.
بحث دیگر، موضوع فنی و تکنیکی کار است. عزیزان مخاطب به هوش باشند که هر شخصی که نام خود را ماسور بگذارد و احیانا مدرکی را نمایش دهد، لزوما فرد متبحری نیست. ما در بحث آموزش هم مشکل کم نداریم. آموزشگاههای رسمی هم بودهاند که در بهترین حالت، دورههای باکیفیتی را برگزار نکردهاند. برخی دیگر که حتی مدرک را هم میفروختند. در صداوسیمای خود ما تبلیغی از شخصی پخش شد که وعده آموزش چندین و به قول خودش، تمام دورههای ماساژ را تنها در یک روز، دقت کنید یک روز، به مشتریان میداد. مجری هم با آب و تاب از وی با نام استاد مسلم نام میبرد. به گمان من، فقط چندین روز طول میکشد تا شخص آناتومی بدن انسان و نام و کارکرد عضلات را به درستی بیاموزد و به خاطر بسپارد. حال چگونه میتوان تمام دورهها را در یک روز فرا گرفت، بر من پوشیده است.
در برخی کشورهای دنیا برای حمایت از خدماتگیرنده و حتی خدماتدهنده در بحث ماساژ، قوانین حمایتی وضع شده است. نمونه آن یکی از معتبرترین موسسات دنیا با نام Zeel است. Zeel موسسهای است که نهتنها در مکان خود سرویس میدهد، بلکه بیزینس اصلی آن فرستادن ماسورهای تاییدشده به مکان مورد نظر مشتری است. در صفحه اصلی وبسایت این شرکت، از پروتکلهایی برای اطمینان مشتری صحبت میشود که تمام مشخصات، سابقه، دورههای تخصصی طی شده ماسور را قبل از ماساژ به وی ارایه میدهد و هم ماساژگیرنده و هم ماساژدهنده را تحت حمایت کامل خود قرار میدهد.
مانند هر تجارت یا هر تخصصی، ماساژ هم میتواند دچار حواشی و سوءاستفاده شده باشد، اما رسیدگی به این موضوع و پاکسازی فضا از نااهلان و ناواردان و اطلاعرسانی به مردم درخصوص مراکز مجاز و تایید شده، کار چندان دشواری نیست. کمی همت میخواهد و برنامهریزی. کاری که باید هر چه زودتر انجام شود پیش از اینکه مجبور شویم مانند بسیاری مسایل دیگر، صورت مساله را پاک و مردم را از خدماتی لازم و ضروری محروم کنیم.