افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی در جهان است که ابعاد گسترده‌ای بر سلامت جسم و ذهن دارد. در این مقاله، مجله **زیبازی** به بررسی هفت حقیقت علمی درباره افسردگی پرداخته است؛ از نقش ژنتیک و تأثیرات هورمونی تا تغییرات فیزیکی در مغز و ارتباط این بیماری با سایر مشکلات جسمی. همچنین، انواع مختلف افسردگی و چالش‌های درمانی آن مورد بحث قرار گرفته و راهکارهای مؤثر برای مدیریت و کنترل این اختلال ارائه شده است. اگر به دنبال درک عمیق‌تری از افسردگی و روش‌های علمی مقابله با آن هستید، این مقاله را از دست ندهید.
افسردگی زیر ذره‌بین: هفت حقیقت که باید بدانید
هفت حقیقت درباره افسردگی؛ نگاهی علمی از منظر زیبازی
نقش سابقه خانوادگی در افسردگی
بر اساس آمارهای جهانی، احتمال ابتلا به افسردگی در زنان حدود ۲۰ درصد و در مردان حدود ۱۲ درصد است. عواملی مانند سابقه خانوادگی، این احتمال را افزایش می‌دهند. تحقیقات نشان داده‌اند که اگر یکی از والدین فردی مبتلا به افسردگی باشد، ریسک ابتلای او به این بیماری تا ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند. این آمار در افرادی که در خانواده آن‌ها سابقه اختلال دوقطبی وجود دارد، به ۵۰ تا ۶۰ درصد می‌رسد.
متخصصان معتقدند که عوامل ژنتیکی نیز در این میان تأثیر بسزایی دارند. هرچند محققان هنوز در تلاشند که ژن‌های مسئول افسردگی را به‌طور دقیق شناسایی کنند، اما شواهد نشان می‌دهد که برخی جهش‌های ژنتیکی می‌توانند خطر ابتلا را افزایش دهند یا در مقابل، نقش محافظتی داشته باشند.
افسردگی در زنان شیوع بیشتری دارد
تا پیش از بلوغ، میزان شیوع افسردگی در پسران و دختران تفاوت چندانی ندارد، اما پس از بلوغ، احتمال ابتلای دختران به افسردگی تقریبا دو برابر پسران می‌شود.
برخی محققان این تفاوت را به تغییرات هورمونی نسبت می‌دهند. به‌طور خاص، نوسانات استروژن و پروژسترون که در دوره‌های قاعدگی، بارداری و یائسگی رخ می‌دهد، می‌توانند زنان را در معرض افسردگی بیشتری قرار دهند. برخی زنان قبل از قاعدگی دچار افسردگی شدید می‌شوند و همین امر در دوران بارداری و پس از زایمان نیز دیده می‌شود.
تأثیر افسردگی بر مغز
مطالعات علمی نشان داده است که افسردگی شدید می‌تواند منجر به تغییرات فیزیکی در مغز شود. کاهش حجم ماده سفید، که ارتباط بین نورون‌ها را برقرار می‌کند، یکی از این تغییرات است. همچنین، تحقیقات نشان داده‌اند که در بیماران مبتلا به افسردگی، هیپوکامپوس (بخشی از مغز که در حافظه و یادگیری نقش دارد) کوچک‌تر از حد طبیعی است.
خبر خوب این است که درمان مناسب می‌تواند برخی از این تغییرات را معکوس کند و سلامت مغز را تا حد زیادی بازگرداند.
ارتباط افسردگی با بیماری‌های دیگر
افسردگی درمان‌نشده می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های جسمی را افزایش دهد. به‌طور مثال، تحقیقات نشان می‌دهند که افراد افسرده دو تا سه برابر بیشتر از افراد سالم در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی قرار دارند. همچنین، در افرادی که همزمان به بیماری قلبی و افسردگی مبتلا هستند، خطر مرگ زودرس افزایش می‌یابد.
دانشمندان معتقدند که این ارتباط می‌تواند به دلیل تأثیر افسردگی بر سیستم عصبی خودمختار باشد که باعث اختلال در ضربان قلب می‌شود. همچنین، التهاب مزمن ناشی از افسردگی می‌تواند ریسک بیماری‌های قلبی را بالا ببرد.
افسردگی تنها یک بیماری نیست، بلکه طیفی از اختلالات است
هنگامی که از افسردگی صحبت می‌شود، اغلب منظور اختلال افسردگی عمده (MDD) است که با خلق‌وخوی پایین و کاهش کیفیت زندگی همراه است. اما افسردگی اشکال متعددی دارد. به همین دلیل، به جای استفاده از واژه "افسردگی"، بهتر است از عبارت "افسردگی‌ها" استفاده کنیم.
برخی از انواع افسردگی شامل افسردگی بارداری، اختلال دوقطبی، افسردگی فصلی (SAD)، افسردگی روان‌پریشانه و اختلال ملال پیش از قاعدگی (PMDD) هستند. هر یک از این اختلالات، علت و درمان خاص خود را دارد. برای مثال، افسردگی فصلی که در زمستان تشدید می‌شود، اغلب با نوردرمانی و ویتامین D بهبود می‌یابد، درحالی‌که افسردگی دوقطبی نیازمند داروهای متعادل‌کننده خلق‌وخو و روان‌درمانی است.
چالش‌های افسردگی ماژور و درمان‌های مقاوم‌به‌درمان
افسردگی ماژور (MDD) بسته به علائم بیمار، در انواع مختلفی ظاهر می‌شود. برخی بیماران ممکن است بیشتر دچار اضطراب شوند، درحالی‌که برخی دیگر حس ناامیدی یا بی‌تفاوتی را تجربه کنند. این تنوع در علائم، درمان را دشوار می‌کند.
افسردگی ماژور در برخی موارد با افکار خودکشی همراه است و نیاز به درمان فوری دارد. علاوه بر این، برخی از بیماران به افسردگی مقاوم‌به‌درمان (TRD) مبتلا می‌شوند، به این معنا که پس از مصرف دو داروی ضدافسردگی مختلف، بهبودی حاصل نمی‌شود. عوامل مانند جنسیت، سن بالا، اختلالات اضطرابی و برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند مشکلات تیروئید، سوءمصرف مواد و اختلالات خواب می‌توانند خطر مقاومت در برابر درمان را افزایش دهند.
روش‌های موثر در مدیریت افسردگی
اگرچه درمان افسردگی به نوع و شدت بیماری بستگی دارد، اما روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند در کاهش علائم موثر باشند:
-
ورزش منظم: فعالیت‌های هوازی موجب ترشح اندورفین‌ها (هورمون‌های شادی‌آور) و کاهش التهاب در بدن می‌شوند.
-
روان‌درمانی: درمان شناختی‌رفتاری (CBT) در افسردگی‌های خفیف و متوسط تاثیر بالایی دارد.
-
داروهای ضدافسردگی: در موارد شدیدتر، ترکیبی از روان‌درمانی و داروهای ضدافسردگی تجویز می‌شود.
در نهایت، به گفته کارشناسان زیبازی، افسردگی یک بیماری پیچیده است که نیاز به شناخت دقیق، تشخیص به‌موقع و درمان مناسب دارد. در صورت مشاهده علائم این بیماری، بهتر است با یک متخصص سلامت روان مشورت کنید.
مطالب بیشتر
