از آن زمان مدن زیادی نگذشته استکه در هنگام مطرح شدن نام ماساژ، هیچ سوالی درباره نوع اجراء تکنیکها و ریشه و پیشینه ماساژ در ذهن مطرح نمیشد. اما اکنون هر روز شاهد به کار بردن روشها و نامهای متنوعی در مورد سبک های ماساژ هستیم. شناخت و آگاهی درباره سبکهای مختلف ماساژ برای هر متقاضی این امکان را به وجود میآورد که باتوجه به نوع نیاز، هدف از گرفتن ماساژ و نوع سلیقه، شیوه دلخواه خود را انتخاب نماید.
اگر مبنای جداسازی سبکهای ماساژ براساس تاریخچه به وجود آمدن و نتیجه عمومی سبکها باشد، میتوان ماساژ را به دو گروه کلی تقسیمبندی نمود:
سبک یا روشهای «غربی»
سبک یا روشهای «شرقی»
سبک غربی
در روشهای غربی با قدمتی حدود 200 سال، مبنای ماساژ براساس آناتومی اسکلت، عضلات و اعصاب طراحی شده است. میتوان ادعا کرد که در سبکهای غربی نیز از برخی تکنیکهای شرقی استفاده شده اما با پیشرفت علم پزشکی، مبنا و هدف بیشتر بر تحریک عضلات و بافتهای عضلانی و برطرف کردن مشکلات این قسمتها گذاشته شده است.
در روشهای غربی بر روی مشکلات هر موضع به صورت جداگانه تمرکز میشود و در نتیجه ماساژدهنده این آزادی عمل را دارد که باتوجه به مشکلات مربوطه در نحوه اجرا، تغییراتی ایجاد نماید و یا حتی به صورت موضعی عمل کند.
از انواع زیرمجموعه ماساژهای غربی، می توان به موارد پایین اشاره کرد:
- ماساژ سوئدی
- ماساژ ورزشی
- ماساژ روسی
- ماساژ فرانسوی و...
سبک شرقی
در روشهای شرقی که حدود 3000 سال قدمت تاریخی دارد مبنای حرکات، خطوط و نقاطی تعریف شده در بدن است (در بدن حدود 72000 خط شناخته شده است). تحرک و فشار بر این نقاط نهتنها در همان نقطه تاثیر میگذارد که تاثیر آن معمولا در کل بدن است. در روشهای شرقی هر نقطه از بدن بهعنوان جزیی از کل شناخته میشود. به طور کلی این نگاه در طب سنتی هم دیده میشود به همین دلیل به آن طب کلنگر گفته میشود.
در روشهای شرقی هدف بر این اساس است که با تحریک خطوط ماساژ و ماساژ دادن بدن، شخص به تعادل نزدیکتر شود. منظور از تعادل، همان هماهنگی در اعضا و ارگانهای بدن است. این موضوع در طب شرقی شامل آیورودای هندی، طب چینی و طب اسلامی به وضوح دیده میشود. معمولا در روشهای شرقی ماساژ باید به صورت کلی و بدون تغییر روش انجام پذیرد، یعنی ماساژ باتوجه به سبک آن از نقطهای آغاز و در نقطهای به پایان میرسد بدون اینکه در ناحیهای خاص تغییری ایجاد شود. شاید ماساژهای شرقی را بتوان به نواختن یک قطعه موسیقی که نتهای آن از پیش تعریف شده است تشبیه کرد. هر نوازنده آهنگ را از ابتدا تا انتها مینوازد و تغییری در نتها ایجاد نمیکند چرا که هر تغییر باعث میشود که کل آهنگ از هماهنگی و زیبایی خارج شود.
گروه های زیر، بخشی از ماساژهای شرقی هستند:
- تای ماساژ
- فوت رفلکسولوژی
- ماساژ آیورودا
- دلک ایرانی و...
بهطور کلی تمام روشهای ماساژ متداول در دنیا در یکی از گروههای بالا قرار میگیرند. البته امروز شاهد این هستیم که برخی از ماساژورها صحبت از ترکیب سبکها و روشهای ترکیبی را به میان میآورند اما باید دقت داشت که به دلیل تفاوت ریشهای در نحوه اجراء و هدف اصلی هر سبک، ترکیب آن نتیجه طولانیمدت مثبتی نخواهد داشت هر چند در ظاهر ممکن است این کار خوشایند به نظر برسد، همان طور که ترکیب زبانهای مختلف نمیتواند اصولی و صحیح باشد. تصور کنید اگر زبان جدیدی از ترکیب زبان فارسی و انگلیسی به وجود بیاید، چقدر میتواند زیبا و جذاب باشد!