DW: تنها در آلمان بیش از یک و نیم میلیون سالمند دچار سوء تغذیه هستند. این بیماری برای بسیاری ناشناخته است. چه هنگام باید نگران سوء تغذیه عضو مسن خانواده بود و چه اقداماتی می‌توان در جهت تامین تغذیه‌‌ی سالم برای آنها کرد؟
در سنین جوانی شکلات‌ها یکی پس از دیگری خورده می‌شوند و مسئله چربی و قند نیز چندان پراهمیت نیستند. افراد همواره روی ترازو می‌روند تا وزن خود را در حالت ایده‌آل نگاه دارند، زیرا میل به خوردن غذاهای خوشمزه همواره بیشتر است. در سنین پیری اما اشتها از بین می‌رود و در بسیاری مواقع حتی میل به خوردن آب نیز کم می‌شود. در چنین شرایطی سوءتغذیه یکی از بیماری‌های رایج افراد مسن می‌شود؛ بیماری‌ای که بسیاری چندان جدی‌اش نمی‌گیرند.
متخصصان تغذیه بر این نظرند که حدود ۶/ ۱ میلیون نفر در آلمان در سنین بالای ۶۰ سال از سوءتغذیه مزمن رنج می‌برند. اما این سوال همواره مطرح است که افراد چگونه باید پی ببرند که فرد مسن خانواده‌شان از سوءتغذیه رنج می‌برد؟ آنها برای درمان سوءتغذیه چه باید بکنند؟
یکی از علائم سوءتغذیه این است که رنگ موها تغییر می‌کند و ناخن‌های فرد نیز شکننده می‌شوند. التهاب در فرآیندهای غشایی مخاط دهان و همچنین لثه و لب‌ها نیز از علائم عمومی سوءتغذیه هستند. اما چون این علائم در افرادی که به سوءتغذیه دچار نیستند هم می‌توانند ملاحظه شوند، بنابراین راه‌های تشخیص سوءتغذیه در افراد مسن بسیار دشوار است.
علائم سوء تغذیه
روپرت پولن، رئیس بخش پزشکی سالمندان بیمارستان شهر فرانکفورت آلمان یکی از علائم مشخص کننده سوءتغذیه در افراد مسن را "کاهش شدید وزن" می‌داند و آن را هشداردهنده می‌نامد. این گونه سالمندان معمولا خسته و بی‌حال هستند و علاقه‌ای به فعالیت ندارند.
پزشکان از دیگر علائم سوءتغذیه، به احساس بی‌حسی در بدن اشاره می‌کنند. افراد مسنی که دچار سوءتغذیه هستند از کاهش تمرکز نیز رنج می‌برند. در صورت تشخیص سوءتغذیه در افراد مسن، در صورتی که فرد به رژیم غذایی خاصی احتیاج نداشته باشد، تنها باید مقدار غذای خود را افزایش دهد.
انجمن تغذیه آلمان پیشنهاد می‌کند افرادی که دچار سوءتغذیه هستند، روزانه پنج‌بار غذا بخورند و برای اشتهای بیشتر به غذا نیز می‌توان از ادویه‌های جدید و اشتهاآوری چون رازیانه، زیره یا اکلیل کوهی (رزماری) در غذا استفاده کرد. متخصصان انجمن تغذیه آلمان همچنین پیشنهاد می‌کنند افرادی که دچار سوءتغذیه هستند قبل از صرف غذا کمی در هوای آزاد راه بروند تا اشتهای‌شان افزایش یابد. آنها همچنین پیشنهاد می‌کنند که این افراد دوبار در سال نزد پزشک خود در ارتباط با سوء تغذیه معاینه شوند.
راست و دروغ افسانه‌های رایج درباره رژیم‌های غذایی
افسانه اول
نخستین افسانه این است که ماکارونی سبب چاقی می‌شود. تنها در صورتی این افسانه صحیح خواهد بود که در خوردن ماکارونی، چون خوراک‌های دیگر، زیاده‌روی شود. آنچه چاق‌کننده است سس‌ها یا لایه‌های پنیر همراه ماکارونی است که کالری بسیاری دارند.
افسانه دوم
افسانه دوم می‌گوید: سالاد سبز حاوی مقدار زیادی ویتامین است.این تصور اشتباه است، زیرا مثلا یک برگ کاهو از ۹۵ درصد آب تشکیل شده است و مواد مغذی فراوانی در آن یافت نمی‌شود.
افسانه سوم
افسانه سوم در ارتباط است با برطرف شدن اسهال از طریق نوشیدن کوکاکولا. قند و کافئین موجود در کولا حتی به افزایش اسهال می‌انجامند. این "داروی خانگی" نامناسب را باید بخصوص در ارتباط با کودکان کنار گداشت.
افسانه چهارم
گریپ فروت با داروهای مختلف سازگاری ندارد. این امر صحیح است. مواد تشکیل دهنده در گریپ فروت سبب می‌شوند دفع برخی داروها با تاخیر بسیاری انجام شوند. در چنین شرایطی سطح دارو در خون بیش از حد لازم افزایش می‌یابد و می‌تواند به عوارض جانبی خطرناکی منجر شود.
افسانه پنجم
افسانه پنجم می‌گوید: مواد بدون قند کالری ندارند. این امر اشتباه است، زیرا جایگزین‌های قندی نیز دارای کالری هستند. یک بسته ۱۵ گرمی شامل ۱۰ آدامس بدون قند حدود ۲۲ کیلوکالری دارد. یک بسته ۱۵ گرمی شامل ۱۰ آدامس به همراه قند اما بیش از دوبرابر، حدود ۴۵ کیلوکالری دارد.
افسانه ششم
مواد کم‌چرب، کم‌کالری هستند. این تصور نیز نادرست است، زیرا بسیاری از مواد کم چرب دارای قند بسیار یا دیگر کربوهیدرات‌ها هستند. این مواد در بعضی موارد حتی بیشتر از مواد چرب کالری دارند.
افسانه هفتم
مرکبات حاوی ویتامین C بسیاری هستند. این ادعا اشتباه است. البته درست است که پرتقال و لیمو دارای ویتامین C هستند، اما میزان ویتامین C در فلفل و جعفری بسیار بیشتر از این میوه‌ها است.
افسانه هشتم
نمک فشار خون را افزایش می‌دهد. این ادعا تنها تا حدودی درست است. در هر سه موردِ افزایش فشار خون، یک مورد در مورد کسانی بوده که نمک بیش از اندازه در مواد خوراکی‌شان وجود داشته است. مسلم این امر است که بیماران فشار خونی با نخوردن نمک این فاکتور احتمالی بالا بردن فشار خون را حذف می‌کنند.
افسانه نهم
اسفناج را نباید دوباره گرم کرد. این ادعایی اشتباه است. گرچه اسفناج حاوی نیترات است که به مواد مضری تبدیل می‌شود، اما اگر اسفناج پس از آماده‌سازی در یخچال قرار گیرد و یک روز بعد استفاده شود، هیچ اشکالی بوجود نمی‌آورد. البته گفته می‌شود نوزادان و کودکان بهتر است از اسفناج مانده استفاده نکنند.
افسانه دهم
زنان باردار باید به اندازه دونفر غذا بخورند. این ادعا نیز اشتباه است. نیاز به انرژی در یک زن باردار در چهارماهگی کمی بیشتر از یک زن غیرحامله یعنی حدود ۲۵۰ کیلوکالری بیشتر، در روز است. ۲۵۰ کیلوکالری حدود یک لقمه نان و پنیر است.
افسانه یازدهم
افسانه یازدهم می‌گوید اسفناج باعث قدرت می‌شود، زیرا آهن فراوانی دارد. باید گفت که آهن اسفناج به هیچ‌وجه زیاد نیست و بدن انسان می‌تواند آهن مورد نیاز خود را خیلی بهتر از منابع حیوانی تا منابع گیاهی به دست آورد؛ منابعی چون محصولات گوشتی.
افسانه دوازدهم
هرچه بیشتر ویتامین به بدن انسان برسد بهتر است. این ادعا اشتباه است، زیرا دریافت بیش از حد ویتامین‌هایی چون B6 ، A ،D یا E از طریق مکمل‌های غذایی می‌توانند برخی عوارض جانبی ناخواسته برای بدن بوجود آورند.
افسانه سیزدهم
افرادی که شب غذا می‌خورند چاق می‌شوند. این ادعا نیز اشتباه است. موضوع اصلی زمان غذاخوردن نیست، بلکه میزان انرژی‌ای است که به بدن می‌رسد. کسی که کالری بیش از حد مصرف، به بدن خود می‌رساند، چاق می‌شود، چه صبح، چه نیمروز یا شب.
افسانه چهاردهم
اشتباه است که می‌گویند خوراک‌های قارچی را نباید دوباره گرم کرد. اگر خوراک‌های قارچی به سرعت سرد شوند، می‌توان آنها را بدون نگرانی گرم و صرف کرد. البته باید آنها را قبل از خوردن خوب گرم کرد.
افسانه پانزدهم
مصرف نوشیدنی‌های الکلی سبب خواب راحت می‌شود. این تصوری اشتباه است. اگرچه یک لیوان آبجو یا یک گیلاس شراب کمی خواب‌آور هستند، اما با خوردن مشروبات الکلی کیفیت خواب بدتر می‌شود.
