بنا به آمار سازمان بهداشت جهانی سالانه بیش از شش میلیون نفر بر اثر سکته یا ایست میمیرند. مشخصات سکته چیست؟ چگونه آن را بشناسیم؟ چگونه میتوان با آن مقابله کرد؟ چگونه میتوان از آن پیشگیری کرد؟
سکته چیست؟
سکته نابهنجاری ناگهانی گردش خون در مغز است. ضربه با گرفتگی یا پارگی یک مویرگ در مغز یا نواحی گردن شروع میشود که باعث می شود به بخشی از مغز خون کافی نرسد. بدین ترتیب فعالیت سلولهای مغز متوقف میشود. با اقدام سریع میتوان از پیامدهای ناگوار سکته جلوگیری کرد.
علایم سکته
آشکارترین علایم سکته عبارتند از: مختل شدن بینایی و گفتار، احساس ناشنوایی و فلجی، سرگیجه و تلوتلو خوردن به همراه سردرد شدید. کسانی که به سکته دچار میشود نباید چیزی بنوشد یا دارو بخورد. چنانچه بیهوش شود باید او را آرام به پهلو خواباند. در صورت امکان باید بیدرنگ کمکهای اولیه را شروع کرد تا تنفس او مرتب شود.
علامت اول: قیافه
سکته پیش و بیش از هر چیز در قیافه ظاهر میشود. از کسی که دچار سکته شده بخواهید که لبخند بزند. اگر به سکته دچار شده باشد، عضلات صورت ضعیف میشوند و او با دهان کج و کوله لبخند میزند.
علامت دوم: دستها
از کسی که دچار حمله شده بخواهید دستهایش را با هم پیش بیاورد و کف آنها را رو به بالا بگیرد. اگر واقعا سکته کرده باشد، نمیتواند دستهایش را صاف بالا بیاورد و کف آنها را به خوبی نشان دهد.
علامت سوم: گفتار
اگر کسی نتواند جملهای را درست تکرار کند، احتمالا سیستم گفتاری او آسیب دیده است. اگر حرف زدن او با لکنت و ایراد همراه باشد و کلمات را نارسا بیان کند، باید فوری او را به دکتر رساند.
عوامل ارثی سکته
اگر در والدین کسی سابقه سکته وجود داشته باشد، شخص بیشتر در معرض آن قرار میگیرد. سن و سال هم در سکته مؤثر است: خطر سکته در افراد بالای ۵۰ سال دوبرابر میشود. جنسیت هم مؤثر است: مردان به مراتب بیش از زنان دچار سکته میشوند.
پیشگیری از سکته
به نظر کارشناسان از ۷۰ درصد موارد سکته میتوان پیشگیری کرد. بدترین چیزی که خطر سکته را افزایش میدهد بالا بودن فشار خون است. عوامل دیگر عبارتند از: سیگار کشیدن، بیماریهای قندی و زیادی چربی خون. وزن بالا و افراط در نوشیدن مشروبات الکلی هم خطر سکته را بالا میبرند.