شاید هنوز هم زیاد دشوار نباشد که از لابهلای خاطرات مادربزرگها و پدربزرگها بتوان داستانهایی درباره روزهای مراجعه به حمام (گرمابه) بیرون کشید. هر چند امروزه زمانیکه حرف حمام به میان میآید نخستین موضوعی که از ذهن میگذرد، نظافت و شستشو است اما در میان این خاطرات شاید این امر کمرنگترین باشد و عمده خاطرات حمام، خوشیها و دورهم بودنها است. این موضوع در لابهلای اشعار و فرهنگ ایرانی نیز به زیبایی مشهود است: «رفیق گرمابه و گلستان». آیا هرگز از خود پرسیده ایم که چرا گرمابه در کنار گلستان میآید و تا چه حد در فرهنگ ما گرمابهها اهمیت داشتند و مورد توجه قرار میگرفتند؟
بیشک با نگاه تازه جامعه به صنعت گردشگری و توریست جا دارد تا دستاندرکاران و متخصصین، نگاه جامع و تازهای به تکتک داشتههای میهن عزیزمان از لحاظ جاذبههای تفریحی و گردشگری داشته باشند چرا که به جرات میتوان گفت میهن عزیزمان یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیا از لحاظ جاذبههای توریستی است و داشتههای طبیعی این کشور به لطف خداوند بسیار غنی است. اما نیاز اصلی ما پرورش این جذابیتها تا رسیدن به بهترین بهره است که این پرورش، نیازمند بینش هنرمندانه و دقیق و مروری بر فرهنگ اصیل کشور است. در این صورت نیازی به تقلید از کشورهای دیگر نخواهیم داشت و میتوانیم با تکیه بر داشتههای فرهنگی اصیل خود بهترین نوآوری را ارایه دهیم.
گرمابههای دیروز یا همان اسپاهای امروز شاید یکی از مهمترین اما نادیده گرفته شدهترین داشتههای کشور ما باشند. متاسفانه بعد از ظهور صنعت اسپا در کشور شاهد این هستیم که تمام اسپاهای ایران برای جذب بهتر مخاطب، عینا از الگوهای خارجی تقلید می کنند و در این امر با یکدیگر به رقابت میپردازند. این در حالی است که شاید در گذشتههای نهچندان دور در اسپاهای خارجی از گرمابههای ایرانی الگوبرداری شده باشد. شاید برای عدهای از مردم جذابیت مراکز در این باشد که نماد یا تصویری از کشورهای خارجی را در ایران پیدا کنند اما آیا به راستی برای توریستها هم میتواند این گونه نمادها به حد کافی جذابیت ایجاد کند؟! و یا گردشگران خارجی هنگام بازدید از هر کشوری علاقهمند به بازدید از داشتههای آن کشور هستند.
به نظر میرسد نیاز است در نگاه کلی به مقوله اسپا بازنگری انجام شود تا به تدریج به جای تقلید از مراکز خارج از کشور، با نگاه بومیتر، فرهنگ اصیل ایرانی به نمایش گذارده شود. بیشک گردشگران علاقهمند خواهند بود حمام ترکی را در خود کشور ترکیه تجربه کنند و حمام مغربی را در مغرب.
جاذبه میهن ما به داشتههای سرزمینمان است، همانطور که رستورانهای سنتی و هتلهای سنتی دارای جایگاه ویژهای برای گردشگران است. تلاش کنیم تا گرمابههای ایرانی نیز محلی برای به نمایش گذاردن اصالت فرهنگمان باشد.