در جدیدترین گزارش منتشرشده از سوی پژوهشگران ژاپنی، نتایج مطالعه‌ای ۱۵ ساله روی بیش از چهار هزار بزرگسال نشان می‌دهد افرادی که بیشترین میزان ریبوفلاوین (ویتامین ب۲) را از رژیم غذایی خود دریافت می‌کردند، تا ۴۹ درصد کمتر از سایرین در معرض زوال عقل ناتوان‌کننده قرار داشتند.

به نوشته‌ی پایگاه علمی EatingWell، ویتامین‌های ب۶ و فولات (ب۹) نیز با کاهش خطر زوال عقل حدود ۲۰ درصدی همراه بودند، اما در مورد ویتامین ب۱۲ ارتباط آماری معناداری دیده نشد.

به نظر می‌رسد این اثر محافظتی در افرادی که سابقه سکته مغزی نداشتند، قوی‌تر باشد؛ نشانه‌ای از اینکه ویتامین‌های گروه ب ممکن است به‌ویژه در پیشگیری از زوال عقل غیرعروقی (Non-vascular dementia) نقش داشته باشند.

مجله زیبازی در تحلیل خود یادآور می‌شود که این یافته‌ها با دانسته‌های علمی فعلی سازگارند؛ چراکه ویتامین‌های گروه ب نقشی کلیدی در سوخت‌وساز انرژی، عملکرد سلولی و تنظیم سطح هوموسیستئین (Homocysteine) دارند. هوموسیستئین، اسیدآمینه‌ای طبیعی در بدن است که افزایش بیش از حد آن می‌تواند موجب آسیب به دیواره رگ‌ها و کاهش جریان خون در مغز شود — عاملی که در بروز زوال عقل نقش دارد.

با وجود نتایج امیدوارکننده، پژوهشگران تأکید می‌کنند که این مطالعه رابطه‌ی علت و معلولی را به‌طور قطعی ثابت نمی‌کند. با این حال، داده‌های بلندمدت نشان می‌دهد رژیم غذایی متعادل و غنی از ویتامین‌های گروه ب می‌تواند به سلامت مغز در گذر زمان کمک کند.

منابع غذایی ویتامین‌های گروه ب:

خوراکی‌های حاوی ویتامین‌های ب به‌راحتی در دسترس هستند و نیازی به مکمل‌های دارویی گران‌قیمت ندارند:

  • ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین): در لبنیات (شیر و ماست)، تخم‌مرغ، گوشت‌های بدون چربی، ماهی، قارچ، بادام و اسفناج.
  • ویتامین ب۶: در مرغ، ماهی سالمون، سیب‌زمینی، موز، نخود و کدو حلوایی.
  • ویتامین ب۹ (فولات): در سبزی‌های برگ‌سبز، مارچوبه، آووکادو، مرکبات، لوبیا، عدس و غلات غنی‌شده.

پیشنهادهای تغذیه‌ای از نگاه زیبازی:

برای بهره‌برداری از این ویتامین‌ها می‌توانید وعده‌هایی ساده اما مغذی آماده کنید:

  • ناهار: کاسه‌ای از عدس و غلات با سبزیجات تفت‌داده و ماهی سالمون.
  • شام سبک: سالاد اسفناج با نخود، پنیر بز و بادام خردشده.
  • صبحانه: غلات سبوس‌دار غنی‌شده با شیر و موز، یا تخم‌مرغ همراه سبزیجات تازه.
  • میان‌وعده: ماست کم‌چرب با مغزها یا برش‌های آووکادو با نان سبوس‌دار.

پزشکان هشدار می‌دهند مصرف بی‌رویه مکمل‌های ویتامین نیز می‌تواند عوارضی ایجاد کند. بنابراین، بهتر است دریافت ویتامین‌ها از طریق رژیم غذایی طبیعی و متنوع انجام شود و در صورت نیاز به مکمل، حتماً با پزشک مشورت شود.

زیبازی تأکید می‌کند که تغذیه سالم، خواب کافی، تحرک روزانه و کنترل استرس، چهار ستون اصلی سلامت مغز هستند. ویتامین‌ها تنها زمانی بیشترین اثر را دارند که در بستر یک سبک زندگی متعادل مصرف شوند.